سوله خرپایی

هنگامی که دهانه سالن جهت ساخت سوله بزرگ باشد معمولا طراحی سوله خرپایی مقرون به صرفه تر است. سوله خرپایی علاوه بر اینکه بسیار سبک است و وزن کمتری در مقایسه با سوله ساخته شده از ورق دارد. همچنین این نوع سازه راندمان بالاتری برای احداث سوله دهانه های بزرگتر از ۵۰ متر را دارند. خرپا سوله معمولا با پروفیل قوطی یا لوله ساخته می شود. در مواردی که سایز مقطع و پروفیل و ضخامت ورق های آن به اندازه کافی بزرگ نباشد از پروفیل دوبل و ترکیبی بهره خواهیم برد. استفاده از مقاطع جدار نازک باز مثل ناودانی و نبشی نیز می تواند در ساخت خرپا سقف سوله بکار گرفته شود. مقاطع توخالی بسته برای ساخت خرپا بهتر است.

باید به این نکته مهم توجه داشت که اجرت و هزینه ساخت خرپا بیشتر از سوله های متداول ساخته شده از ورق است. بعلاوه ساخت خرپا نیازمند دقت و مهارت بسیار بالاتری نیز می باشد. عدم تجربه و مهارت در ساخت سوله خرپایی در نهایت منجر به اعوجاج ، انحراف و تابیدگی های فراون در سازه است. که همین امر جدا از ظاهر نامناسب می تواند بعدا مشکل ساز باشد. دور ریز و پرت سوله های متداول نیز کمتر از ساخت خرپا است. قیمت پروفیل معمولا ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از ورق می باشد که این موضوع نیز باید در تخمین هزینه ها لحاظ گردد.

مزایای سوله خرپا یی

برای ساخت سوله با دهانه بزرگتر از ۴۰ متر و یا کوچکتر از ۱۲ متر خرپا اقتصادی ترین گزینه است. رشد چشمگیر قیمت فولاد موجب محبوبیت بیشتر خرپا شده است. طراحی خرپا ساده تر است. البته جزییات محاسباتی بیشتری دارد. برای سوله کوچک مثلا گلخانه بسیار راحت و سریع ساخته می شود. می تواند بصورت جوشی یا پیچی ساخته شود.

معایب  سوله خرپایی

 ساخت خرپا دشوار تر از قطعات ساخته شده از ورق است. مدت زمان ساخت خرپا بیشتر است. سازه ها خرپایی غیر مهندسی بعضا در اتصالات دچار ضعف و اشکال هستند. ساخت خرپا می تواند منجر به خطا ساخت قابل توجه شود. نیازمند نیروی ساخت کارامد تر و با تجربه تر است. چون  بدلیل مدولار بودن طول پروفیل قوطی یا لوله دور ریز در ساخت خرپا کم نخواهد بود. البته اگر طراحی سوله بدرستی انجام شود پرت و دور ریز را میتوان محدود کرد. توسعه و تغییرات سازه خرپایی معمولا دشوار تر است. اضافه کردن جرثقیل به این نوع سوله محدودیت هایی دارد. برای ساخت سوله دو طبقه یا دارای نیم طبقه ، این نوع سازه گزینه چندان مناسبی نمی باشد. طراحی خرپا برای سوله با دهانه بین ۱۲ تا ۴۰ متر هرچند سبکتر است اما لزوما بصرفه تر نیست.

جمعبندی طراحی و محاسبه سوله خرپایی

بطور کلی سوله های خرپایی معمولا سبک تر از سوله های متداول تیر ورقی هستند. اما قابلیت توسعه آنها محدود تر است. بنحوی که امکان افزودن طبقه و یا جرثقیل به سوله خرپا یی چندان میسر و مقدور نیست. از طرف دیگر اگر تیم مجری و ساخت سوله خرپایی از مهارت کافی برخوردار نباشد ، در زمان ساخت سازه دچار اعواج و تابیدگی هایی می شود. محاسبات و طراحی سوله خرپا یی باید توسط مهندسین با تجربه و سابقه کافی انجام شود. مشابه سوله های متداول تیر ورقی ، این نوع نیز بر اساس ضوابط مقررات ملی ساختمان محاسبه و طراحی می شوند.

درصورتیکه احتمال تغییر کاربری در سوله وجود داشته باشد سوله خرپایی گزینه چندان مناسبی نیست. همچنین امکان جابجایی سوله خرپا یی کمتر از سوله تیر ورق است. سوله خرپایی برای دهانه های خیلی کوچک و زیر ۱۲ متر برای گلخانه ، انبار و امثال آن گزینه خوبی است. از طرفی برای دهانه های بزرگتر از ۶۰ متر سوله خرپایی می تواند بهترین و اقتصادی ترین انتخاب باشد.