محاسبات سوله | تیر ورق | تیر آهن | خرپا

جهت آشنایی شما با روال طرح ، محاسبات سوله و ساخت و یا گرفتن جواز ساخت از شهرک صنعتی و شهرداری در ادامه توضیح می دهیم. اما شما می توانید برای جزییات تکمیلی با ما تماس بگیرید. سوالاتی که برای طراحی نقشه ، محاسبه سوله  و ساخت ، همچنین هزینه و تعرفه های محاسبات ، طراحی  وجود دارد را پاسخ می دهیم. در هر بخش که سوالات بیشتری داشتید می توانید با ما مشورت کنید.

طراحی و محاسبات سوله

پیش از ساخت سازه های ساختمانی و سوله صنعتی لازم است که ابتدا طراحی سوله و محاسبات فنی آن انجام شود. تا فنداسیون و سازه مقاومت و استحکام کافی را در کنار محاسبات اقتصادی داشته باشد. سپس نقشه های طراحی و اجرایی سوله تهیه شود.

لذا بمنظور احداث کارخانه طراحی نقشه سوله انجام شود. برای گرفتن پروانه احداث و جواز ساخت سوله نیز پیش از هر چیز طراحی کارخانه ، محاسبات سوله و سپس نقشه سوله انجام شود.

بطور خلاصه، طراحی سوله فرآیندی است که طی آن مهندس معمار نقشه های معماری و نما ، مهندس سازه نقشه های فنداسیون نقشه اسکلت و دفترچه محاسبات سوله ( نقشه سازه و محاسبات سوله ) و مهندس برق و مکانیک نقشه سیم کشی و نقشه تهویه و تاسیسات مکانیکی تهیه شوند.

به مجموعه این نقشه ها، نقشه سوله گفته می شود که بعد از صدور دستور نقشه برای گرفتن جواز باید تحویل مرجع صدور پروانه داده شود. توجه به طراحی سوله علاوه بر اینکه کیفیت و عمر سازه را افزایش می دهد، در تخمین هزینه احداث و برآورد قیمت ساخت سوله نیز به ما کمک می کند.

هزینه این خدمات طبق تعرفه محاسبات سوله و توسط سازمان نظام مهندسی تعیین شده است. هنگام صدور جواز و پروانه ساخت باید علاوه بر معرفی و ارایه مدارک مهندس محاسب و نقشه های مهر و امضا شده، مهندس ناظر هم مشخص شود.

در شهرک صنعتی یا مناطق شهرداری حتما قبل از شروع عملیات ساخت حتما باید مهندس ناظر تعیین شده باشد. شروع عملیات ساخت سوله بدون تاییدیه کتبی مهندس ناظر سوله تخلف بوده و مرجع صدور پروانه (شهرک صنعتی یا شهرداری) پروژه ساخت را متوقف و تعطیل خواهد کرد. کلیه ساخت و ساز های انجام شده بدون نظر و حضور مهندس ناظر احتمالا باید تخریب شود.

آیا صرفه جویی و کاهش هزینه ساخت سوله برای شما مهم است؟

آیا بهینه سازی محاسبات و سبک سازی سوله برای شما اهمیت دارد؟

وزن آهن آلات سوله چقدر است و چه مقدار قابل کاهش است؟

طراحی سازه

مهندس معمار طبق دستور نقشه و سطح اشغال مجاز نقشه های معماری فاز یک را ترسیم و به مهندس محاسب تحویل می دهد. مهندس سازه با توجه به نقشه معماری شروع به انجام محاسبه و طراحی سوله می نماید. در پروژه های بزرگ و پیچیده قبل از این مراحل معمولا طراحی مفهومی و فاز صفر انجام می شود.

محاسبات سازه تضمین کننده ایمنی و استحکام سوله است و نباید آنرا نادیده گرفت. در این مرحله طراحی سازه سوله با توجه بار های وارد بر سوله انجام می شود. در نهایت نقشه فنداسیون سوله همچنین نقشه اسکلت سوله بهمراه دفترچه محاسبات توسط مهندس محاسب سازه تهیه می شوند.

طراحی و محاسبات سوله باید بر اساس استانداردها و مقررات ملی ساختمان انجام شود. انجام محاسبات سوله صنعتی دارای جزییات متعددی است که در ادامه آن را شرح داده ایم. تا شما با اطلاعات کافی نسبت به عقد قرارداد برای طراحی سوله مورد نظرتان اقدام کنید. مشاوره ما رایگان است و درصورت نیاز می توانید با ما تماس بگیرید.

طراحی و محاسبه سوله صنعتی

یک طراحی و محاسبه سوله بهینه ، صحیح و اصولی در کاهش هزینه ها و جلوگیری از اشکالات حین ساخت بسیار موثر است. برای طراحی و محاسبات سوله سبک و اقتصادی محاسب باید تجربه کافی جهت بهینه سازی داشته باشد. همچنین محاسبات سوله صنعتی با رعایت نکاتی قابل سبک سازی است.

محاسبات سوله خرپایی هرچند جزییات خاص خود را دربردارد، اما اجرای آن نیازمند سازنده با تجربه تر است. محاسبه سوله خرپایی و بهینه سازی آن اندکی زمانبر تر است. ولی نتیجه گاها اقتصادی و بصرفه خواهد بود.

تعیین نحوی برش صحیح ورق و آهن آلات بنحوی که کمترین پرت را داشته باشد در هزینه ساخت اسکلت سوله بسیار موثر است. بعلاوه استفاده از حداقل ضخامت ورق بنحوی که در مقابل بار وارده استقامت مناسب تامین گردد هزینه اسکلت سوله را کاهش می دهد.

با همان تعرفه محاسبات سوله هم می شود محاسبات سوله را سبک و بهینه انجام داد. با این حال اگر کافرما مایل باشد، با پرداخت هزینه جزئی امکان سبک سازی سوله بمیزان حداکثری نیز وجود دارد. تمام جزییات بهینه سازی می تواند در دفترچه محاسبات سوله ثبت گردد.

اما این نقشه محاسبات سوله است که جزییات ساخت سوله بهینه و سبک را دربر خواهد داشت. منظور از  محاسبات سوله سبک این است که در محاسبه و طراحی همه ضوابط استاندارد رعایت شود و وزن و مصرف آهن آلات بهینه باشد.

ضوابط محاسبه و طراحی سوله

محاسبات سوله بر اساس مجموعه ای از استاندارد ها و آیین نامه های طراحی سازه ها انجام می شود. برای اینکار در ایران معمولا از استاندارد های داخلی و مقررات ملی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد که بشرح ذیل می باشند:

• 

  مبحث ششم مقررات ملی ساختمان (بار های وارد بر ساختمان: باد ، برف ، بار مرده و زنده سوله)

• استاندارد 2800 (طراحی ساختمان ها در برابر زلزله)
• محبث هفتم مقررات ملی ساختمان ( طراحی و اجرای پی )
• مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ( طراحی و اجرای سازه های بتنی )
• مبحث دهم مقررات ملی ساختمان ( طراحی و اجرا سازه های فولادی)
• نشریه 325 ( طراحی و اجرا سالن های صنعتی )

در برخی پروژه ها بجای استاندارد ها،  آیین نامه ها و ضوابط داخلی از استاندارد ها و آیین نامه های بین المللی ساختمان و طراحی سازه مثلا AISC360 و ASCE7 استفاده می شود. این موضوع بیشتر برای ساخت سوله در مناطق آزاد و یا در خارج از کشور مطرح می باشد. ساخت سوله در کشور های همسایه معمولا طبق ضوابط بین المللی انجام می گیرد.

محاسبات بار سوله

بار های وارد بر سوله در ایران معمولا مطابق مبحث ششم مقررات ملی ساختمان (در گذشته نشریه ۵۱۹) انجام می شود. البته در پروژه های سوله سازی بزرگ و ویژه، که طراحی سوله طبق استاندارد های بین المللی و خارجی انجام می گردد ، برای تعیین بار های وارد بر سوله از ASCE7-10 یا ASCE7-16 استفاده می شود که عنوان آن حداقل بارهای وارد بر سازه ها و ساختمان ها است.

تخمین صحیح بار های وارد مهمترین بخش از محاسبات سوله است. میزان بار وارد بر سوله در طراحی و محاسبات بر قیمت تمام شده ساخت اثر مستقیم و موثری دارد. عوامل تعیین کننده محاسبه سوله عمدتا تحت تاثیر بار ناشی از برف و همچنین بار ها باد وارد بر آن است.

دفترچه محاسبات سوله

این دفترچه شامل کلیه جزییات و فرضیات طراحی و محاسبات سوله است. تهیه دفترچه محاسبات سوله باید توسط مهندس محاسب سازه با تجربه کافی انجام شود.

تمامی جزییات محاسباتی از جمله تخمین بار های وارد بر سوله از جمله تعیین بار باد و برف وارد بر سوله در دفترچه محاسبات ثبت می شود.

بعلاوه جزییات طراحی و محاسبات اتصالات، جوش و پیچ ، صفحه ستون ها، بولت و بادبند ها همگی در فایل دفترچه محاسبات سوله درج می شوند.

ضمن اینکه دفترچه محاسبات برای اخذ جواز ساخت سوله لازم است. در دسترس بودن دفترچه محاسبات به تغییرات آینده سازه کمک می کند. مثلا در طراحی و محاسبات سوله جرثقیل دار اگر در آینده قصد افزودن یا افزایش تناژ جرثقیل را داشتید.

یا هر تغییر و اضافات دیگری که در هنگام بهره برداری لازم شود. برای تهیه دفترچه محاسبات نیاز به هزینه اضافی نیست.  این خدمات در واقع شامل تعرفه محاسبات سوله است که برای محاسبات پرداخت می کنید. پس از تکمیل محاسبات سوله و طراحی سازه توسط مهندس محاسب ، نقشه های سازه برای سوله تهیه می شوند.

نقشه سوله بطور کلی نشان دهنده ابعاد سوله و بطور جزیی شامل نقشه های پی کنی، آرماتور و قالب بندی بندی فنداسیون سوله ، نقشه های اسکلت سوله و سایر جزییات اجرایی نحوی نصب پرلین ، استرات ، پل و تیر حمال جرثقیل ، اتصال ساندویچ پانل سقفی و ساندویچ پانل دیواری سوله جزییات اتصالات، تعداد و سایز پیچ های مصرفی در اسکلت سوله ، بعد جوش اتصالات در ساخت اسکلت فلزی و… می باشد.

نرم افزار محاسبات سوله

معمولا برای محاسبات و طراحی فنداسیون سوله از نرم افزار SAFE و برای طراحی محاسبات سازه و  اسکلت سوله از برنامه تخصصی SAP2000 استفاده می شود. دربرخی موارد، بجای نرم افزار تخصصی و پیشرفته SAP2000  ، محاسبات طراحی سوله توسط برنامه ETABS استفاده می شود که بیشتر برای ساختمان های معمولی مناسب است.

عدم استفاده از SAP2000 در محاسبات سازه سوله معمولا بدلیل عدم تسلط مهندس محاسب مربوطه به انجام محاسبات سوله بصورت تخصصی می باشد. نقشه سوله توسط اتوکد تهیه و ترسیم می شود. البته بمنظور ساخت دقیق اسکلت سوله یا ساخت انواع اسکلت فلزی ، باید نقشه های شاپ تهیه شوند.

نقشه شاپ سوله و نقشه شاپ اسکلت فلزی جوشی و پیچ مهره ای یا شاپ درویینگ (Shop Drawing) در نرم افزار تکلا استراکچرز تهیه می شود.

نقشه کشی و نقشه شاپ سوله

نقشه کشی سوله باید بار نمایش جزییات کامل و اتصالات باشد. تا هنگام ساخت سوله ابهامی بوجود نیاید. با توجه به نقشه سوله که ابتدا در اتوکد تهیه شده بود ترسیم و مدلسازی می شوند. نقشه شاپ اسکلت سوله دقت ساخت اسکلت را بسیار افزایش می دهد.

بعلاوه داشتن نقشه شاپ سوله برآورد هزینه ساخت سوله و قیمت ساخت اسکلت را بسیار ساده و دقیق می نماید. چون بهمراه تهیه Shop Drawing در نقشه شاپ لیستوفر دقیق مصالح و ورق مصرفی در ساخت اسکلت فلزی سوله ارایه می شود.

هزینه طراحی و محاسبات سوله و بعلاوه هزینه نقشه کشی سوله حدود 1% از هزینه ساخت سازه می باشد. البته با 1% صرف هزینه بیشتر، از هزینه های اضافی ناشی از دوباره کاری ها جلوگیری می شود. همچنین پرت آهن آلات اسکلت نیز به حداقل می رسد.

عمر و دوام سوله نیز با رعایت ضوابط و مقررات مهندسی که توسط مهندس محاسب لحاظ شده چند برابر می گردد.

مراحل طراحی سوله

نخستین مرحله از کار طراحی سوله یا هر سازه و ساختمان مشابهی طراحی معماری و تهیه نقشه های معماری سوله می باشد. در این فاز از طراحی ابعاد فضا های سوله ، ارتفاع مورد نیاز فضا های مختلف و محل بازشو ها، ابعاد درب و پنجره ها و جانمایی آنها تعیین می گردد.

در این مرحله نقشه پلان معماری سوله و نقشه های برش سوله تهیه می شوند. درصورتیکه هدف ما ساخت سوله تالار پذیرایی یا سالن اجتماعات است اهمیت طراحی معماری دوچندان می شود.

در این صورت علاوه بر نقشه های فوق الذکر معمولا نقشه نما سوله و همچنین طراحی و نقشه های فاز 2 معماری سوله نیز تهیه می شوند.

نقشه های فاز 2 شامل جزییات کاملی از نورپردازی ، جزییات نازک کاری داخلی ، پوشش دیوار ها، پوشش کف و چیدمان فضای داخلی سوله می باشد.

طراحی معماری بیشتر برای سوله کارخانجات با برند بزرگ ، سوله های ورزشی ، تالار و سالن اجتماعات و یا با کاربری اداری آموزشی و امثال آن حایز اهمیت است.

برای کاربری انبار و کارگاه که شکل ظاهری ساختمان اهمیت زیادی ندارد، طراحی معماری و نما از درجه اهمیت کمتری برخوردار است. طراحی معماری علاوه بر تقسیم بندی فضا های داخلی و جزییات نازک کاری ها متناسب با کاربری، استفاده از مصالح متناسب با آن را جهت ساخت معین می کند.

هزینه و تعرفه محاسبات سوله

مشابه طراحی سایر سازه ها، هزینه محاسبات سوله به مشخصات آن از قبیل:  متراژ ، کاربری ، وجود یا عدم وجود جرثقیل ، تناژ جرثقیل ، وجود یا عدم وجود نیم طبقه در سوله و… بستگی دارد.

هزینه محاسبات و طراحی سوله در مقایسه با هزینه ساخت سوله بسیار ناچیز است اما کمک قابل توجهی به کاهش هزینه های ساخت می کند. یک طراحی مناسب منجر به کاهش دورریز ورق، جلوگیری از دوباره کاری ها در عملیات ساخت می شود.

تعرفه محاسبات سوله و سازه بر اساس دو روش انجام می شود. روش اول طبق تعرفه اعلامی سازمان نظام مهندسی ساختمان می باشد. تعرفه سازمان نظام مهندسی بطور سالیانه اعلام می گردد.

شیوه دوم تعرفه طراحی سازه و محاسبات طبق دستور العمل حق الزحمه مشاوران است. این دستورالعمل توسط سازمان برنامه و بودجه تدوین شده است.

محاسبات سوله خرپایی

بمنظور کاهش هزینه ساخت سوله با ورق ، در مواردی که نیاز به نیم طبقه و جرثقیل در سوله نباشد، امکان طراحی سوله خرپا وجود دارد. البته باید امکانات ساخت اسکلت با خرپا هم فراهم باشد. چون ساخت خرپا نیازمند مهارت ویژه است.

درغیر اینصورت اعواج و تابیدگی در قوطی و اجزا سوله خرپا رخ می دهد. می توانیم طراحی و محاسبات سوله خرپایی را با قوطی ، ناودانی و لوله نیز انجام دهیم.

ممکن است مقدار پرت و دور ریز قوطی بحدی باشد که توجیح اقتصادی نداشته باشد. بعلاوه تغییرات و گسترش امکانات سوله خرپا در آینده محدود های جدی دارد. حداکثر دهانه سوله خرپا که با امکانات معمولی ساخته می شود بهتر است از 15 متر بیشتر نباشد. البته درصورتیکه ساخت زیر نظر افراد خبره و توسط جوشکاران تخصصی انجام می شود ، دهانه سوله خرپا می تواند به یکصد متر هم برسد.

محاسبات سوله با تیرآهن

بمنظور کاهش هزینه ساخت سازه با ورق ، امکان طراحی و ساخت سازه بر اساس محاسبات سوله تیر آهنی نیز وجود دارد. طراحی سوله با تیر آهن نیاز به تجربه دارد. چون ابعاد تیر آهن برای ساخت سوله دارای محدودیت هایی است.

از نظر فنی و اقتصادی ساخت سوله با تیر آهن گزینه بهتری نسبت به سوله خرپا می باشد. بعلاوه طراحی سوله با تیرآهن می تواند دارای جرثقیل و نیم طبقه هم باشد.

محاسبات سوله دو طبقه

اگر به طراحی سوله دو طبقه یا سه طبقه احتیاج دارید، با مشخص بودن کاربری و نحوی بهره برداری ، امکان طراحی و محاسبه سوله دو طبقه و چند طبقه وجود دارد. سوله دو طبقه استاندارد طبق ضوابط مقررات ملی ساختمان قابل طراحی و ساخت است.

برای انجام طراحی نقشه و محاسبات سوله دو طبقه طبق مبحث ششم مقررات ملی ساختمان بار زنده کف طبقه تعیین می شود. برای کف صنعتی سبک و متوسط به ترتیب حداقل 600 و 1200 کیلوگرم بر متر مربع بار در نظر می گیریم.

برای کف صنعتی سنگین و یا دارای ارتعاش بار زنده برای محاسبات سوله بیش از 2 تن بر متر مربع منظور می کنیم. همچنین برای انبار ها بر اساس ارتفاع بار زنده تخمین زده می شود و سازه بر اساس این بار محاسبه می گردد.

سوالات متداول محاسبه و طراحی سوله :

۱-ضوابط طراحی و محاسبات سوله صنعتی و سبک شامل چه مواردی هستند؟

بمنظور طراحی و محاسبات سوله، علاوه بر ضوابط اختصاصی شهرک صنعتی و یا شهرداری باید الزامات مقررات ملی ساختمان و استاندارد زلزله ۲۸۰۰ رعایت شود. در محاسبات سازه ، مبحث ششم بارهای وارد بر سوله ، مبحث هفتم ناظر بر طراحی و محاسبه فنداسیون سوله ، آیین نامه ۲۸۰۰ ایمنی طراحی ایمن و مقاوم در برابر زلزله و مبحث دهم الزامات و ضوابط طراحی و اجرای اسکلت فلزی سوله می باشد.

۲-آیا انجام محاسبات سوله برای اخذ جواز ساخت الزامی است؟

بله، اگر شما قصد گرفتن جواز و پروانه ساخت سوله از شهرک صنعتی یا شهرداری را دارید ، باید ضمن انجام محاسبات سازه توسط مهندس محاسب، نقشه و دفترچه محاسبات مهر و امضا شده را برای گرفتن پروانه و جواز ساخت سوله تحویل دهید.

۳-انجام محاسبات سوله صنعتی یا سبک چه مدت طول می کشد؟

مدت زمان طراحی و محاسبه سوله تابع عوامل مختلفی است و از یک هفته تا یکماه بطول می انجامد. در موارد خاص محاسبه سوله صنعتی بیشتر از یکماه نیز طول می کشد.

۴-هزینه محاسبات و طراحی سوله و تعرفه آن چقدر است؟

هزینه محاسبات و طراحی سوله برمبنای متراژ زیر بنا می باشد. قیمت واحد و تعرفه مصوب محاسبات سوله هر سال توسط سازمان نظام مهندسی اعلام و ابلاغ می شود.

۵-تعرفه محاسبات و نظارت بر سوله طبق کدام گروه ساختمان محاسبه می شود.

معمولا سوله ها در گروه ساختمان های گروه الف طبقه بندی می شوند. لذا تعرفه طراحی و نظارت ساختمان های گروه الف مشمول سوله صنعتی و سبک خواهد شد. محاسبات سوله مشمول حق الزحمه طراحی گرایش عمران (محاسبات) ساختمان گروه الف و ب است.

۶-هزینه محاسبه و طراحی سوله شامل حق الزحمه مهندس ناظر هم می شود؟

خیر، خدمات مهندسی شامل سه دسته هستند که شامل طراحی ،‌ نظارت و اجرا می باشند. هر یک از این خدمات مهندسی طبق تعرفه مصوب نظام مهندسی و وزارت راه و شهرسازی مشمول حق الزحمه خود می باشند. چون نقش مهندس طراح با مهندس ناظر و مهندس مجری متفاوت و مجزا است. هر کدام خدمات متفاوتی ارایه می دهند.